Wystawa „Solidarność do wojska!”
„Solidarność do wojska! Obozy wojskowe jako forma dotkliwej represji przeciw członkom Solidarności” – tak zatytułowana wystawa została otwarta w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności i będzie czynna do 6 marca.
Ekspozycja obejmuje 10 wielkoformatowych plansz, pokrytych grafiką komiksową i podświetlanych od wewnątrz. Prezentują one opowieść o przyczynach i przebiegu tego nietypowego poboru oraz o realiach pobytu w takich wojskowych ośrodkach.
Najlepiej zobaczyć ją przy okazji zwiedzania wystawy stałej w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności.
Godziny otwarcia dostępne są TUTAJ
Wystawę otwarto 13 lutego 2024 r. Na spotkanie inaugurujące przybyło kilkadziesiąt osób z różnych stron Polski, wśród nich ci, o których losach ona opowiada. Zebranych przywitał dyrektor ŚCWiS Robert Ciupa, a po nim krótkiego wprowadzenia dokonał Mateusz Smolana, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Solidarności w Gdańsku, czyli instytucji, która tę ekspozycję przygotowała. Na wagę popularyzowania takiej historii zwrócił z kolei uwagę Krzysztof Pieczyński, przewodniczący Komisji Kultury, Promocji i Sportu Rady Miasta Katowice.
Obszerniej o represjach, którymi wobec członków „Solidarności” były w stanie wojennym powołania do wojska, a także o długotrwałych staraniach takich osób o przyznanie im statusu represjonowanych, opowiedzieli Leszek Jaranowski z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Internowanych w Obozach Wojskowych w latach 1982-1984 oraz Andrzej Adamczyk ze
Stowarzyszenia Osób Internowanych Chełminiacy 1982. Przypomnieli m.in. ciężkie warunki, w jakich byli przetrzymywani w ośrodkach wojskowych i nastawienie władz na ich szykanowanie, a nie szkolenie wojskowe. Zwrócili także uwagę na to, że wykorzystanie wojska do izolacji działaczy „Solidarności” jest wciąż tematem mało znanym.
Uczestnicy spotkania wspólnie zapalili znicze pod Krzyżem-Pomnikiem Dziewięciu Górników z „Wujka”.
Taką formą represji, o jakiej opowiada przywieziona z Gdańska wystawa, zostało objętych nieco ponad 1700 osób. Pobór trwał od 5 listopada 1982 r. do 3 lutego 1983 r. „Ćwiczenia wojskowe”, które dla nich organizowano, miały być karą za przynależność do „Solidarności”, nie miały na celu podniesienia zdolności bojowej żołnierza, ale miały go złamać i upodlić. Wiele osób straciło zdrowie, jedna osoba poniosła śmierć. Gdy twórcy wystawy rozmawiali z jej bohaterami, ci nie potrafili mówić o tych wydarzeniach spokojnie, bez emocji, pojawiały się łzy.
