Nominowani do nagrody „Czarny Diament Wolności”
Z radością ogłaszamy listę nominowanych do nagrody „Czarny Diament Wolności”. Spośród nich zostanie wyłoniony tegoroczny laureat, którego poznamy podczas uroczystej gali 9 września br.
„Czarny Diament Wolności” jest nagrodą przyznawaną przez Śląskie Centrum Wolności i Solidarności dla uczczenia szczególnych zasług w dbaniu o pamięć o pacyfikacji kopalni „Wujek”, w tym w szczególności o dziewięciu zabitych górnikach: Józefie Czekalskim, Józefie Gizie, Joachimie Gnidzie, Ryszardzie Gziku, Bogusławie Kopczaku, Andrzeju Pełce, Janie Stawisińskim, Zbigniewie Wilku oraz Zenonie Zającu. Nagroda jest przyznawana za działania odznaczające się wysoką jakością merytoryczną oraz rzetelną i godną postawą w dbaniu o historyczną prawdę.
Oto tegoroczni nominowani:
Marian Gruszka – pomysłodawca i współorganizator biegu do grobu bł. ks. Jerzego Popiełuszki, który co roku wyrusza spod kopalni „Wujek” w rocznicę urodzin kapelana „Solidarności”. Mieszka w Knurowie. Zawodowo związany był z KWK „Wujek” i KWK „Knurów”. Organizowana przez niego doroczna pielgrzymka biegowa symbolicznie łączy krzyż męczenników z kopalni „Wujek” i grób błogosławionego. Inicjując ją, chciał zadbać, aby pamięć o tych tragicznych wydarzeniach nigdy nie zginęła.
IPN Katowice – swoim zasięgiem obejmuje województwo śląskie. Wraz z dyrektorem, Andrzejem Sznajderem, katowicki IPN co roku obecny jest 16 grudnia na uroczystościach rocznicy pacyfikacji kopalni „Wujek”. IPN Katowice jest też wydawcą licznych publikacji poświęconych historii stanu wojennego, w tym teki historycznej i wystawy elementarnej „Stan wojenny 1981-1983” oraz albumu „Idą pancry na Wujek”. Razem ze ŚCWiS jest również współorganizatorem Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki „O Wolności”. Ponadto katowicki oddział IPN prowadził śledztwa w sprawie śmierci górników z „Wujka” w okresie stanu wojennego.
Magdalena Pelc – tarnobrzeżanka, siostra Zbigniewa Wilka, pierwszego zabitego w „Wujku” górnika, pochodzącego z Dzierdziówki w gminie Zaleszany. Zaangażowana w promowanie pamięci o swoim bracie oraz pozostałych górnikach – ofiarach pacyfikacji kopalni „Wujek”. Organizatorka wielu akcji o charakterze charytatywnym i pomocowym, w których pamięć o dziewięciu z „Wujka” stara się przekuć na pozytywne działania.
Michał Piwoński – nauczyciel historii w II Liceum Ogólnokształcącym im. rotmistrza Witolda Pileckiego w Mikołowie. Pomysłodawca „Biegu Dziewięciu Górników”, czyli biegu młodzieży szkolnej pod Pomnik-Krzyż przy kopalni „Wujek”, organizowanego co roku 16 grudnia, w rocznicę pacyfikacji kopalni „Wujek”. On sam w 2013 r. pobiegł ze swoimi uczniami dając początek tym biegom, w których obecnie startuje co roku niemal 1000 uczestników.
Robert Talarczyk – reżyser, aktor i dramaturg. W latach 2005–2013 dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Polskiego w Bielsku-Białej, od września 2013 dyrektor Teatru Śląskiego w Katowicach. Jako dyrektor teatrów zwraca szczególną uwagę na zakorzenienie i wagę tego co lokalne. Widać to szczególnie w jego spektaklach poświęconych Śląskowi i Ślązakom: „Cholonek” – reżyseria wspólnie z M. Neinertem, „Piąta strona świata”, „Western”, „Wujek.81. Czarna ballada”, „Drach”, „Pokora”, „Nikaj”. Reżyser i autor scenariusza do pierwszego poświęconego tragedii górników z „Wujka” spektaklu „Wujek.81. Czarna ballada”, w którym wykorzystał swoje osobiste doświadczenie chłopaka mieszkającego na terenie osiedla przy kopalni „Wujek” i obserwującego z bliska pacyfikację kopalni w grudniu 1981 roku. Zaangażowany w działalność ŚCWiS.
Nominowanych do nagrody „Czarny Diament Wolności” wybrała Kapituła w składzie:
Robert Ciupa, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności,
Halina Bieda, senator RP,
Waldemar Bojarun, wiceprezydent Miasta Katowice,
Wojciech Szwed, przewodniczący Społecznego Komitetu Pamięci Górników KWK Wujek Poległych 16 grudnia 1981 roku,
dr Dariusz Węgrzyn, historyk Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności.
Uroczystość ogłoszenia laureata i wręczenia nagrody odbędzie się 9 września 2024 r. o godz. 13:00 w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności.
Serdecznie gratulujemy wszystkim nominowanym i dziękujemy za ich nieoceniony wkład w upamiętnianie historii oraz pielęgnowanie pamięci o tragicznych wydarzeniach z grudnia 1981 roku.
Statuetka „Czarny Diament Wolności” ▼
Tegoroczna kapituła ▼
