Śląsk – droga do Niepodległej
Śląsk – droga do Niepodległej
13 sierpnia 2018 r. przy Pomniku Krzyżu Poległych Górników stanęła wystawa plenerowa „Śląsk – droga do Niepodległej”. Chcemy w ten sposób uczcić pamięć o dążeniach Górnoślązaków do przyłączenia części Śląska do Rzeczpospolitej. Wystawa przygotowana przez Muzeum Powstań Śląskich powstała w ramach programu Niepodległa.
Dążenia do oderwania się Górnego Śląska od Niemiec rozpoczęły się w XIX wieku. Władze niemieckie wprowadziły represyjną politykę germanizacyjną. Działania te dotknęły przede wszystkim miejscową ludność. W ówczesnych Niemczech gwarę śląską określano mianem Wasserpőlnisch, tzn. rozwodniony polski. W szkołach i administracji wymagano znajomości języka niemieckiego. Osoby, które nie umiały się nim posługiwać były dyskryminowane. Szykanowano również powszechne przywiązanie Ślązaków do wiary katolickiej. Pod koniec XIX wieku, za sprawą działaczy społecznych wśród mieszkańców Górnego Śląska masowo wzrastała polska świadomość narodowa
I wojna światowa przyniosła szereg przełomowych rozstrzygnięć na arenie międzynarodowej. Powstała niepodległa Rzeczpospolita. Górnoślązacy podjęli dyplomatyczne próby przyłączenia swoich miejscowości do macierzy. 25 października 1918 roku Wojciech Korfanty wygłosił przełomowe przemówienie. Zażądał w nim przyłączenia ziem etnicznie polskich do Rzeczpospolitej. W niemieckim parlamencie deklaracja wywołała szok.
Zmagania rozpoczęły kilkuletnią walkę mieszkańców Górnego Śląska z niemieckimi władzami. W walce o własne przekonania Ślązacy trzykrotnie sięgali po broń, dzięki czemu doszło do pomyślnego dla Polski podziału Górnego Śląska. Do odradzającego się kraju przyłączono blisko 30% spornego terytorium, szczególnie bogatego w zasoby naturalne. W Rzeczpospolitej znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna.
Wystawa przedstawia historię zmagań o polskość ziem Górnego Śląska. Prezentowana będzie przed Pomnikiem Krzyże Poległych Górników od 14 sierpnia do 5 września 2018 r. W ramach akcji „Lato w mieście” po wystawie będzie oprowadzał jeden z pracowników Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do zwiedzania i zagłębienia się w ciekawą historię trzech śląskich powstań.
